GraphQL คืออะไร? ต่างจาก REST API ยังไง?
ในยุคที่ระบบซอฟต์แวร์เชื่อมต่อกันด้วย API (Application Programming Interface) การออกแบบ API ที่ยืดหยุ่นและประหยัด Bandwidth กลายเป็นปัจจัยสำคัญของ Developer และ System Architect
หนึ่งในเทคโนโลยีที่มาแรงและเริ่มถูกนำมาใช้แทน REST มากขึ้นคือ GraphQL
GraphQL คืออะไร?
GraphQL คือภาษาสำหรับ query ข้อมูล (query language) ที่พัฒนาโดย Facebook โดยถูกออกแบบมาเพื่อให้ฝั่ง client สามารถขอข้อมูลที่ต้องการ “เฉพาะเจาะจง” ได้อย่างยืดหยุ่น
- ส่ง request ครั้งเดียว
- ได้เฉพาะข้อมูลที่ต้องการ
- ไม่ต้องโหลดข้อมูลส่วนเกินเหมือน REST API
เปรียบเทียบระหว่าง REST API และ GraphQL
| ประเด็น | REST API | GraphQL |
|---|---|---|
| ✅ โครงสร้าง | แยก endpoint ตาม resource (/users, /posts) | มี endpoint เดียว (/graphql) ใช้ query ภายใน |
| ✅ ความยืดหยุ่น | ต้องสร้าง endpoint หลายชุดสำหรับข้อมูลต่างๆ | Query ข้อมูลเฉพาะที่ต้องการ |
| ✅ Over-fetching / Under-fetching | เกิดขึ้นบ่อย | ลดหรือไม่มีเลย |
| ✅ การจัดการหลาย resource | ต้องส่งหลาย request | รวมทุกอย่างใน query เดียว |
| ✅ เรียนรู้และตั้งค่า | เข้าใจง่าย ใช้แพร่หลาย | ต้องเรียน query syntax เพิ่มเติม |
ตัวอย่างเปรียบเทียบ
REST API
httpCopyEditGET /users/1
GET /users/1/posts
ต้องยิงหลายครั้งเพื่อได้ user และโพสต์
GraphQL
graphqlCopyEdit{
user(id: 1) {
name
email
posts {
title
}
}
}
ขอข้อมูลทั้งหมดได้ในการยิงแค่ครั้งเดียว
ข้อดีของ GraphQL
- ✅ ข้อมูลตรงตามที่ต้องการ (no over-fetching)
- ✅ ลดจำนวน request ที่ต้องยิง
- ✅ เหมาะกับ frontend ยุคใหม่ เช่น React, Vue, Mobile App
- ✅ ใช้ได้ดีกับ API ที่ซับซ้อน เช่น Dashboard, Marketplace
GraphQL กับความปลอดภัย (Security Concerns)
แม้ว่า GraphQL จะยืดหยุ่นมาก แต่ก็ต้องระวัง:
| ปัญหา | แนวทางแก้ |
|---|---|
| ❌ Query ซับซ้อนเกินไป (Deep Nesting) | จำกัดระดับความลึกของ query (depth limit) |
| ❌ โจมตีแบบ DDoS ผ่าน Query | ใช้ cost analysis หรือ rate limiting |
| ❌ ข้อมูลล้นเกิน (Overuse) | ใช้ whitelist query / persisted query |
เครื่องมือที่นิยมใช้กับ GraphQL
| เครื่องมือ | ใช้งานเพื่อ |
|---|---|
| Apollo Server | สร้าง GraphQL API ฝั่ง backend |
| Apollo Client | ใช้งานฝั่ง frontend (React/Next.js) |
| GraphQL Playground / GraphiQL | UI สำหรับทดลองเขียน query |
| Hasura | สร้าง GraphQL API จาก PostgreSQL โดยอัตโนมัติ |
| Postman (GraphQL Mode) | ทดสอบ API เช่นเดียวกับ REST |
GraphQL เหมาะกับใคร?
- ✅ บริษัทที่มี Frontend หลายรูปแบบ (Web, Mobile, IoT)
- ✅ ทีม Dev ที่ต้องการ ลดจำนวน request และ optimize ความเร็ว
- ✅ ระบบที่ต้องการข้อมูลหลายชุดจากหลายตารางในครั้งเดียว
- ✅ สตาร์ทอัปที่ต้องการ scale ระบบได้ง่าย โดยไม่ต้องสร้าง REST endpoint ใหม่ทุกครั้ง
แนวทางการเริ่มใช้ GraphQL ในองค์กร
- เริ่มจาก Hybrid – ใช้ GraphQL คู่กับ REST ก่อน (เช่น บาง resource)
- ออกแบบ Schema อย่างรอบคอบ – ให้อิงจาก use-case จริง
- ใช้ tooling ที่ดี – เช่น Apollo, Codegen, Linter
- เชื่อมต่อฐานข้อมูลด้วย ORM ที่รองรับ GraphQL – เช่น Prisma, Hasura
สรุป
หากคุณรู้สึกว่า REST API เริ่ม “เทอะทะ” หรือไม่ยืดหยุ่นกับ frontend
GraphQL คือทางเลือกใหม่ ที่ช่วยให้การเชื่อมต่อระบบมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ด้วยความสามารถในการกำหนดข้อมูลที่ต้องการได้อย่างแม่นยำ ทั้งยังลดภาระของทั้ง client และ server
