ระบบจัดการเวอร์ชัน (Version Control) คืออะไร? ทำไมถึงจำเป็นในการพัฒนา
ในการพัฒนา Web Application หรือซอฟต์แวร์ทุกประเภท การทำงานเป็นทีมและการจัดการโค้ดเป็นเรื่องสำคัญมาก โดยเฉพาะเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ระบบ Version Control หรือ ระบบจัดการเวอร์ชัน คือเครื่องมือที่ทำให้ทีมสามารถ จัดเก็บ ติดตาม แก้ไข และควบคุมโค้ด ได้อย่างเป็นระบบ ช่วยลดความเสี่ยงจากข้อผิดพลาด และเพิ่มความโปร่งใสในการพัฒนาอย่างมืออาชีพ
Version Control คืออะไร?
Version Control System (VCS) คือระบบที่ใช้ ติดตามการเปลี่ยนแปลงของไฟล์ (โดยเฉพาะซอร์สโค้ด) ตลอดระยะเวลาการพัฒนา และสามารถ ย้อนกลับไปยังเวอร์ชันก่อนหน้า ได้หากเกิดข้อผิดพลาด
Git คืออะไร?
Git เป็น Version Control แบบ Distributed ที่ได้รับความนิยมสูงสุดในปัจจุบัน
ผู้พัฒนาแต่ละคนสามารถ clone repository มาแก้ไขบนเครื่องตนเอง และ push กลับไปยัง repository กลางได้
จุดเด่นของ Git:
- ทำงานได้แบบออฟไลน์
- มีระบบ branching/merging ที่ทรงพลัง
- มี Platform อย่าง GitHub, GitLab, Bitbucket รองรับการทำงานร่วมกันเป็นทีม
แนวคิดสำคัญ: Branch, Merge, Tag, และ Release
🔸 1. Branching
การแยกสายการพัฒนาออกจาก main branch (หรือ master/main) เพื่อทำฟีเจอร์ใหม่ แก้บั๊ก หรือทดลองโค้ด
เช่น: feature/login, bugfix/profile-image
🔸 2. Merge
เมื่อทำงานใน branch เสร็จแล้ว สามารถ merge เข้ากลับ main ได้ โดยต้องตรวจสอบความขัดแย้งของโค้ด (conflict)
🔸 3. Tag
ใช้สำหรับการระบุเวอร์ชัน เช่น v1.0, v2.3.1 เพื่อความชัดเจนในการ release
🔸 4. Release Management
จัดการเวอร์ชันซอฟต์แวร์ พร้อมเปลี่ยนหมายเลขเวอร์ชัน (Semantic Versioning) เพื่อใช้กับผู้ใช้งานจริง
ทำไมทีมพัฒนาควรใช้ Version Control?
| เหตุผล | ประโยชน์ |
|---|---|
| ✅ ย้อนกลับได้ | หากมีปัญหากับโค้ดล่าสุด สามารถ revert ไปเวอร์ชันก่อนหน้าได้ทันที |
| ✅ ทำงานพร้อมกันได้ | หลายคนทำงานใน branch ของตนเองได้โดยไม่ชนกัน |
| ✅ ตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงได้ | ใครเปลี่ยนอะไร ที่ไหน และเมื่อไหร่ |
| ✅ ใช้ในการ Review โค้ด | ผ่าน Pull Request หรือ Merge Request |
| ✅ ทำให้ Deploy เป็นระบบ | ใช้ tag หรือ branch เฉพาะในการ deploy ขึ้น production |
ตัวอย่าง workflow ที่ใช้จริงในทีม
plaintextCopyEditmain (หรือ master)
│
├── develop
│ ├── feature/auth
│ ├── feature/report
│ └── bugfix/user-role
│
└── release/v1.0 → production
